Oddział Chirurgii Ogólnej

Kierownik Oddziału:
dr n. med. Jerzy Ropel

Pielęgniarka Oddziałowa:
Marzena Bir

KWALIFIKACJE DO PLANOWYCH OPERACYJNYCH ZABIEGÓW ORTOPEDYCZNYCH I ZABIEGÓW CHIRURGICZNYCH
Warunkiem zapisu na zabieg planowy jest posiadanie skierowania do szpitala do Oddziału Chirurgii Ogólnej oraz pozytywna kwalifikacja do zabiegu.
Termin wizyty kwalifikacyjnej do zabiegu ortopedycznego oraz chirurgicznego należy ustalić

telefonicznie pod nr tel. 58 685 48 89 od poniedziałku do piątku w godz. 8.00- 15.00
lub

osobiście w rejestracji Poradni Specjalistycznych od poniedziałku do piątku w godz. 8:00 – 18:00.
Kwalifikacje do zabiegu ortopedycznego i chirurgicznego odbywają się wyłącznie dla pacjentów mających umówiony termin wizyty kwalifikacyjnej.
W wyniku wizyty kwalifikacyjnej oraz na podstawie przedstawionej przez pacjenta dotychczas zgromadzonej dokumentacji medycznej wyznaczony zostanie termin zabiegu.

Artroskopia- wziernikowanie stawu wykonuje się w warunkach sali operacyjnej w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Polega na wprowadzeniu urządzenia zwanego artroskopem do stawu poprzez niewielkie nacięcia w okolicy stawu. Po jego wprowadzeniu, do wnętrza stawu podaje się roztwór soli fizjologicznej, co ułatwia obejrzenie wnętrza stawu.

Operacje wykonywane w Szpitalu Powiatowym w Kartuzach

I. Uszkodzenie ACL:

1.Choroba:
Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego (ACL) jest bardzo poważnym schorzeniem stawu kolanowego, prowadzącym do zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu tego stawu, co objawia się niestabilnością kolana. Może ona przejawiać się w różny sposób, ale zawsze doprowadza do obniżenia komfortu życia i niemożności uprawiania większości sportów. Jest także zagrożeniem powstania dodatkowych uszkodzeń, takich jak np. chondromalacja (rozmiękania chrząstki stawowej), pęknięcie łękotek czy nawracające wysięki objawiające się obrzękiem stawu kolanowego. Nieleczona niestabilność doprowadza w zdecydowanej większości przypadków do zwyrodnienia stawu kolanowego, dlatego też nie należy zwlekać z podjęciem operacyjnego leczenia tego schorzenia (powstające dodatkowe uszkodzenia wpływają w dużym stopniu na ostateczny wynik operacji)

2.Operacja:
W naszym Szpitalu zabieg rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego wykonywany jest metodą artroskopową. Materiałem używanym do wykonania przeszczepu jest własna tkanka chorego (więzadłowa lub ścięgnista), którą pobiera się poprzez wykonanie niewielkiego cięcia w okolicy operowanego stawu kolanowego. Najczęściej używa się ścięgien mięśni półścięgnistego i smukłego (STG) lub rzadziej niewielkiego odcinka więzadła właściwego rzepki z bloczkami (kawałkami) kostnymi (BTB). Pobrany przeszczep wprowadza się do wcześniej przygotowanych tuneli w kości piszczelowej oraz kości udowej, a następnie mocuje się (stabilizuje) za pomocą implantów PEEK CF lub tytanowych guzików. W zależności od metody operacji są to śruby interferencyjne lub tzw. guziki „endobutton”. Zabieg operacyjny kończy założenie drenów, mających za zadanie odbarczenie stawu kolanowego po zabiegu. Dreny te usuwa się najczęściej po około 16-20 godzinach po operacji.

3. Inne dostępne metody leczenia:
Zamiast leczenia niestabilności stawu kolanowego w niektórych przypadkach możliwe jest zastosowanie innych metod, np. leczenia zachowawczego przy pomocy leków (ogólnych, miejscowych, wstrzyknięć dostawowych), rehabilitacji/fizjoterapii, otwartej operacji stawu (tzw. artrotomii), oszczędzania stawu poprzez jego unieruchomienie. Lekarz informuje Pacjenta, dlaczego zaleca jako właściwe leczenie artroskopowe.

4. Postępowanie pooperacyjne:
Nawet prawidłowo wykonany zabieg nie gwarantuje pełnego sukcesu. Stwarza on jedynie optymalne warunki do powrotu właściwej funkcji kończyny. To sam Pacjent pod kierunkiem zespołu medycznego, dzięki stosowaniu się do zaleceń jest współodpowiedzialny za powodzenie procesu leczniczego. Należy bezwzględnie zastosować się do zaleceń lekarskich umieszczonych na karcie wypisowej ze szpitala. Po zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego pacjent jest wypisywany do domu w 2. lub 3. dobie pooperacyjnej. Pierwsza wizyta kontrolna u lekarza ortopedy i zdjęcie szwów odbywa się po czternastu dniach od operacji. Niekiedy podczas tej wizyty konieczne jest wykonanie punkcji (nakłucie kolana w celu usunięcia płynu pooperacyjnego, krwiaka lub wysięku), co nie jest powikłaniem. Podczas tej wizyty lekarz kieruje na rehabilitację. Następne wizyty kontrolne u lekarza ortopedy odbywają się po upływie miesiąca, następnie dwóch, trzech, sześciu i dziewięciu miesięcy od operacji.
Krytyczny okres dla przeszczepu, kiedy jest on najsłabszy, to 12-16. tydzień po zabiegu, dlatego przez pierwsze trzy miesiące od zabiegu konieczne jest noszenie odpowiedniej ortezy (specjalnego stabilizatora stawu kolanowego).
Czas powrotu do normalnej aktywności zawodowej jest zależny od rodzaju wykonywanej pracy i wynosi od około 6 do 12 tygodni.
Powrót do aktywności sportowej w ograniczonym zakresie jest możliwy po upływie 3 miesięcy (bieg po równym terenie bez nagłych zwrotów i zahamowań, zmiany kierunku biegu oraz biegu po okręgu; jazda na rowerze; pływanie za wyjątkiem tzw. „żabki”). Po upływie 6-12 miesięcy można powrócić do uprawiania gier zespołowych, tenisa, sportów walki, jazdy na nartach i innych sportów wymagających ruchów skrętnych kolana.

Okres niezdolności do pracy
Powrót do pracy siedzącej możliwy nawet po 4-6 tygodniach.
Praca wymagająca obciążenia kolana 6-12 miesięcy.

II Niestabilność barku (stawu ramienno-łopatkowego):

1. Choroba:
Zwichnięcie to brak kontaktu kości tworzących staw spowodowane przemieszczeniem powierzchni stawowych. Przy urazach barku 30% uszkodzeń to właśnie zwichnięcia. U mężczyzn występują one 4-5 razy częściej niż u kobiet. U młodych pacjentów zwichnięcie powoduje zwykle oderwanie obrąbka panewki w strefie przednio-dolnej. Tego typu uszkodzenie obrąbka nazywamy uszkodzeniem Bankarta. W zwichnięciach, które są wynikiem dużego urazu, z dużymi, nagle działającymi siłami stwierdza się, oprócz uszkodzenia obrąbka, uszkodzenia części kostnej panewki i głowy kości ramiennej (uszkodzenie Hill-Sachs) oraz uszkodzenia chrząstki. Przy zwichnięciu u starszych pacjentów stwierdza się zwykle uszkodzenia dodatkowe takie jak uszkodzenia stożka rotatorów lub złamanie guzka większego kości ramiennej. Przy uszkodzeniu obrąbka panewki u 85% pacjentów występują kolejne zwichnięcia, co jest obrazem niestabilności stawu, dawniej nazywanej nawykowym zwichnięciem barku. Leczenie pierwszego zwichnięcia barku jest zachowawcze, wymaga szybkiego nastawienia najlepiej w znieczuleniu ogólnym i unieruchomienia, oraz późniejszej rehabilitacji.

2. Operacja:
Celem operacji jest naprawa anatomiczna czyli przymocowanie obrąbka panewki w jego naturalnym miejscu na panewce łopatki. Leczenie operacyjnie odbywa się artroskopowo, w znieczuleniu ogólnym. Zwykle zabieg wymaga wykonania dwóch ok. 1 cm nacięć w okolicy stawu. Przez te nacięcia do stawu wprowadzana jest 4 mm sonda zakończona kamerą ze światłowodem i narzędzia artroskopowe pozwalające na potwierdzenie uszkodzenia i jego naprawę. Naprawa polega na przymocowaniu oderwanych elementów za pomocą implantów (kotwic bezwęzłowych PEEK CF), których liczba zależna jest od rozległości uszkodzenia. Dzięki takiej małoinwazyjnej technice operacyjnej pacjent w kilka godzin po zabiegu może iść do domu.

3. Inne dostępne metody leczenia:
Zamiast leczenia niestabilności stawu barkowego w niektórych przypadkach możliwe jest zastosowanie innych metod, np. leczenia zachowawczego przy pomocy leków (ogólnych, miejscowych, wstrzyknięć dostawowych), rehabilitacji/fizjoterapii, otwartej operacji stawu (tzw. artrotomii), oszczędzania stawu poprzez jego unieruchomienie. Lekarz poinformuje Państwa, dlaczego zaleca jako właściwe leczenie artroskopowe.

4. Postępowanie pooperacyjne:
Rana pooperacyjna zamknięta jest szwami, które zostaną usunięte w czasie wizyty kontrolnej. Rana pooperacyjna przed wypisem ze szpitala zabezpieczona zostanie jałowym opatrunkiem, można go zmienić jedynie w sytuacji zabrudzenia. Opatrunek w czasie kąpieli należy dokładnie zabezpieczyć folią. Wskazana jest kąpiel tylko pod natryskiem.

Aktywność fizyczna:.
leczenie 6 tygodni w stabilizatorze barku
Powrót do pełnej aktywności możliwy 6-12 tygodni.
Powrót do treningu sportowego w okresie 20-26 tygodni.
Należy unikać lub redukować nadwagę w czasie rekonwalescencji.

Okres niezdolności do pracy
Powrót do pracy siedzącej możliwy nawet po tygodniu.
Praca wymagająca obciążenia barku 20-26 tygodni.

III. Uszkodzenie łakotki, chrząstki stawowej, przerost fałdu błony maziowej

1 Choroba:
Artroskopię kolana najczęściej wykonuje się po urazach stawu kolanowego (uszkodzenie łąkotek, uszkodzenie więzadeł krzyżowych, złamaniach kostno-chrzęstnych), w przypadku przewlekłych dolegliwości kolana (liczne wysięki stawu kolanowego, choroby chrząstki stawowej, choroby błony maziowej), celem leczenia stanu zapalnego kolana, celem usuwania ciał wolnych kolana.

2. Operacja:
Pacjent układany jest w pozycji leżącej lub siedzącej dogodnej do operacji stawu. Jak przy każdym zabiegu powierzchnia skóry wokół badanego stawu jest obkładana sterylnymi serwetami chirurgicznymi, a skóra w miejscu przeprowadzania badania przemywana środkiem dezynfekującym. Jeśli tylko jest to możliwe, to powyżej badanego stawu zakładana jest opaska uciskowa, tzw. opaska Esmarcha. Ma ona na celu wywołanie niedokrwienia by wykluczyć krwawienie podczas wziernikowania stawu, co powoduje brak dokładnej widoczności. Sama artroskopia polega na dokładnym obejrzeniu stawu od środka za pomocą artroskopu, czyli specjalnego urządzenia, dzięki, któremu wprowadza się do wnętrza stawu cienką metalową rurkę z mikrokamerą. Artroskop wsuwa się do stawu przez niewielkie nacięcia w okolicy stawu w ściśle określonych miejscach. Jest to bezpieczne, bo dla każdego stawu są wyznaczone punkty anatomiczne, poprzez które można to robić. Pole widzenia oświetlają światłowody, a obraz z mikrokamery ogląda się w powiększeniu na monitorze. Dzięki temu lekarz może dokładnie obejrzeć struktury wewnątrzstawowe. By dokładniej opisać zabieg powiedzmy, że do badanego stawu wprowadza się również odpowiedni wężyk lub wężyki, którymi podawany jest w trakcie badania gaz (dwutlenek węgla obecnie juz prawie niestosowany) lub roztwór wodny (0,9% roztwór chlorku sodu). Wypełnienie stawu roztworem wodnym lub gazem ułatwia obejrzenie jego „wnętrza” przez układ optyczny artroskopu. W badaniu dokonuje się oceny struktur stawowych, czyli chrząstki stawowej, błony maziowej, więzadeł, ścięgien mięśni przechodzących przez staw, łąkotek i innych struktur charakterystycznych dla badanego stawu. Tę część zabiegu artroskopii nazywa się artroskopią diagnostyczną. Do stawu następnie wprowadza się miniaturowe narzędzia chirurgiczne i wykonuje niezbędne zabiegi naprawcze, np. szycie lub usunięcie uszkodzonej części łąkotki czy wycięcie przerośniętej błony maziowej, rekonstrukcję więzadeł, korekcję niestabilności lub przykurczu. Pozwala to na uniknięcie operacyjnego otwierania stawu i skrócenie po zabiegu czasu powrotu do pełnej sprawności fizycznej. Mówimy wtedy o artroskopii operacyjnej albo terapeutycznej. Przy właściwej kwalifikacji pacjentów wszystkie artroskopie są lecznicze.

3. Inne dostępne metody leczenia:
Zamiast leczenia niestabilności stawu kolanowego w niektórych przypadkach możliwe jest
zastosowanie innych metod, np. leczenia zachowawczego przy pomocy leków (ogólnych,
miejscowych, wstrzyknięć dostawowych), rehabilitacji/fizjoterapii, otwartej operacji stawu
(tzw. artrotomii), oszczędzania stawu poprzez jego unieruchomienie. Lekarz poinformuje
Państwa, dlaczego zaleca jako właściwe leczenie artroskopowe.

4. Postępowanie pooperacyjne:
Rana pooperacyjna zamknięta jest szwami, które zostaną usunięte w czasie wizyty kontrolnej. Rana pooperacyjna przed wypisem ze szpitala zabezpieczona zostanie jałowym
opatrunkiem, można go zmienić jedynie w sytuacji zabrudzenia. Opatrunek w czasie kąpieli należy dokładnie zabezpieczyć folią. Wskazana jest kąpiel tylko pod natryskiem.

Aktywność fizyczna:
Aby prawidłowo odciążyć operowany staw należy często siadać (w czasie spoczynku) z uniesioną kończyną.
Zakaz podkładania pod kolano poduszek lub koca. Należy utrzymać pozycję wyprostną kończyny w celu uniknięcia przykurczu zgięciowego.
Nie należy długo stać w jednym miejscu oraz długo siedzieć z opuszczoną kończyną, która była operowana.
Należy stosować ćwiczenia wzmacniające mięśnie ud oraz łydek (kontynuacja ćwiczeń wyuczonych w szpitalu).
Powrót do pełnej aktywności możliwy 2-6 tygodni.
Powrót do treningu sportowego w okresie 6-12 tygodni.
Profilaktyka p/zakrzepowa
Należy kontynuować leczenie szpitalne w warunkach domowych przez kolejne 10 dni.
Możliwość samodzielnego wykonywania iniekcji – edukacja Pacjenta.
Okres niezdolności do pracy
Powrót do pracy siedzącej możliwy nawet po tygodniu.
Praca wymagająca obciążenia kolana 6-12 tygodni.